Dưới ảnh hưởng mạnh mẽ của toàn cầu hóa, nghề phiên dịch viên ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông tin, từ đó mở ra nhiều cơ hội mới nhưng cũng đối diện với vô vàn thách thức. Vậy nghề phiên dịch và tương lai của nghề này sẽ như thế nào? Cùng Dịch Thuật Hoa Sen tìm hiểu và giải đáp câu hỏi này, với niềm tin rằng sự kết hợp hài hòa giữa trí thông minh nhân tạo và khả năng nhạy bén của con người sẽ là đòn bẩy quan trọng để nghề phiên dịch không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong thời đại số hóa ngày nay.
Nghề phiên dịch là một trong những nghề có sự xuất hiện sớm nhất trong lịch sử, có thể được coi là bắt nguồn từ những hoạt động giao tiếp và trao đổi văn hóa giữa các dân tộc từ hàng ngàn năm trước. Tài liệu cổ nhất về nghề phiên dịch có nguồn gốc từ Ai Cập cổ đại, được ghi lại qua các bức phù điêu và văn bia từ thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên. Những nguồn tài liệu này cho thấy phiên dịch viên đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như dịch vụ công cộng, chính quyền, thương mại, đời sống tôn giáo và quân đội.
Vào thời cổ đại, ở Hy Lạp và La Mã, việc sử dụng phiên dịch viên là điều vô cùng phổ biến. Thường thì, họ là những người thực hiện nhiệm vụ bằng cách thì thầm vào tai người đối thoại, bởi lẽ lúc đó chưa có sự hiện diện của các thiết bị dịch như ngày nay. Tại thời điểm đó, người La Mã và Hy Lạp có xu hướng “bài xích” ngôn ngữ của các dân tộc họ chinh phục, và không muốn học ngôn ngữ để có thể hiểu và giao tiếp với người dân nơi đây. Thời bấy giờ, các phiên dịch viên ít được tôn trọng và hầu hết đều là nô lệ, tù nhân chiến tranh hoặc những người bị đày ải. Điều này dẫn đến việc họ thường bị giết ngay sau khi các cuộc đàm phán kết thúc.
Vào năm 1961, phiên dịch song song được phát triển đồng thời ở Mỹ và Liên Xô, kết nối diễn giả và người nghe trực tiếp bằng hệ thống phức tạp bao gồm dây dẫn, micro và tai nghe.
Ngày nay, phiên dịch đuổi chỉ được sử dụng trong các dịp đặc biệt, trong khi phiên dịch song song được ứng dụng rộng rãi tại các tổ chức như Liên Hợp Quốc và Liên minh châu Âu, với hàng trăm ngôn ngữ khác nhau.
Ở Việt Nam, dưới thời Pháp thuộc, “người ta gọi phiên dịch là ông thông, chuyên bám gót ông Tây bà đầm, do đó người dân coi là tay sai của thực dân và rất khinh rẻ”.
Tuy nhiên, ngày nay, phiên dịch được xem trọng hơn rất nhiều. Đây là cầu nối, góp phần xây dựng hòa bình và sự thấu hiểu lẫn nhau giữa các quốc gia.
Đọc thêm: SO SÁNH GIỮA DỊCH THUẬT CÁC THỨ TIẾNG VÀ DỊCH THUẬT CHUYÊN NGÀNH
Phiên dịch là quá trình chuyển đổi ý nghĩa của từ, câu, đoạn văn từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác một cách chính xác và nhanh chóng. Đây không chỉ là việc chuyển đổi ngữ pháp và từ vựng, mà còn là sự nỗ lực hết mình của người dịch để truyền tải tối đa những cảm xúc và thông điệp mà người phát biểu muốn gửi gắm đến người nghe.
Quá trình này yêu cầu sự kết hợp hài hòa giữa kiến thức chuyên môn về ngôn ngữ và sự nhạy cảm với nền văn hóa của cả hai bên, nhằm mang đến sự giao tiếp mượt mà và sâu sắc. Người làm nghề này, gọi là phiên dịch viên, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng cầu nối văn hóa và nâng cao hiểu biết giữa các cộng đồng ngôn ngữ khác nhau.
Phiên dịch có hai hình thức chính là nối tiếp và song song, mỗi hình thức đều có những đặc điểm và ứng dụng riêng biệt.
Cả hai hình thức phiên dịch đều đòi hỏi từ người thực hiện sự linh hoạt, sự hiểu biết sâu rộng về cả hai ngôn ngữ và văn hóa tương ứng, để đảm bảo việc truyền tải thông điệp một cách chính xác và hiệu quả đến với người nghe hoặc người tham gia. Bên cạnh đó, Dịch thuật Hoa Sen có cung cấp các dịch vụ phiên dịch hội nghị, phiên dịch triển lãm… với hình thức dịch song song hoặc nối tiếp, để đáp ứng đa dạng nhu cầu của khách hàng ạ
Phiên dịch là cầu nối trong hoạt động kinh doanh và sản xuất, hay trong các cuộc họp, hội nghị, hội thảo và các sự kiện quốc tế. Những phiên dịch viên chuyên nghiệp không chỉ đảm bảo việc truyền tải thông điệp chính xác từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự giao tiếp hiệu quả giữa các đại biểu và khách mời đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự hiểu biết và hợp tác toàn cầu, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng của các cuộc thảo luận chuyên sâu trong các lĩnh vực rộng lớn như chính trị, kinh tế, khoa học và văn hóa.
Xem thêm: DỊCH THUẬT BẰNG MÁY VÀ DỊCH THUẬT THỦ CÔNG – ƯU ĐIỂM VÀ SỰ KHÁC BIỆT
Để trở thành một phiên dịch viên giỏi, chúng ta cần rèn luyện rất nhiều các kỹ năng nghề phiên dịch viên và phẩm chất cần thiết.
Với sự linh hoạt và trôi chảy trong cách diễn đạt và chuyển hóa ngôn từ, đây là nền tảng quan trọng để truyền tải thông điệp một cách mượt mà và chính xác. Sự tự tin và sự ổn định trong diễn đạt là điều kiện cần để truyền tải được những thông tin quan trọng và hữu ích nhất đến người nghe.
Ngoài ra, phiên dịch viên cũng cần có trí nhớ xuất sắc và khả năng ghi chép tuyệt vời để có thể xử lý và sử dụng thông tin một cách hiệu quả trong quá trình làm việc.
Một yếu tố khác không kém phần quan trọng là sự tò mò và ham học hỏi. Sẵn sàng khám phá và tiếp thu những kiến thức mới giúp phiên dịch viên nâng cao chuyên môn và đáp ứng được các yêu cầu ngày càng đa dạng của công việc.
Niềm đam mê sâu sắc với lĩnh vực dịch thuật cũng là yếu tố then chốt, vì chỉ có tình yêu và sự nhiệt huyết với nghề mới có thể giúp họ vượt qua mọi thử thách và phát triển bền vững trong sự nghiệp.
Ngành Biên – Phiên dịch đòi hỏi người học và người làm nghề phải đáp ứng nhiều yếu tố cũng như đối mặt với những thách thức nhất định tuy nhiên ngành nghề này mang lại cơ hội việc làm phong phú. Hơn nữa, đại dịch Covid-19 kết thúc đã mở ra một xu hướng phát triển mới: phiên dịch từ xa. Điều này sẽ tạo ra nhiều cơ hội mới cho các phiên dịch viên có thể làm việc từ xa và phục vụ khách hàng trên toàn cầu một cách hiệu quả hơn.
Với khả năng linh hoạt, sự nghiệp phiên dịch viên không chỉ hấp dẫn về mặt nghề nghiệp mà còn mang lại thu nhập ổn định và cơ hội tiếp cận với nhiều lĩnh vực khác nhau. Đây là một ngành nghề đáp ứng được nhu cầu của một thế giới đang hội nhập ngày càng sâu rộng và là một lựa chọn hợp lý cho những ai yêu thích sự đa dạng văn hóa và mong muốn góp phần vào việc xây dựng cầu nối giữa các dân tộc và quốc gia trên toàn cầu.
Dịch thuật Hoa Sen là công ty hàng đầu trong lĩnh vực ngôn ngữ và bản địa hóa. Giải pháp của chúng tôi bao gồm biên dịch, bản địa hóa, phiên dịch, dịch phim, thu âm, lồng tiếng.
